Βιβλιοπρόταση [#002]: «ΕΓΚΩΜΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΡΩΤΑ», του Alain Badiou, μετάφραση: Φώτης Σιάτιστας & Δημήτρης Βεργέτης, εκδόσεις: Πατάκη, σσ. 130.
«Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο έρωτας είναι μια επίμονη περιπέτεια. Η περιπετειώδης πλευρά είναι απαραίτητη, αλλά εξίσου απαραίτητη είναι και η ανάγκη για επιμονή. Με το να τα παρατήσουμε στο πρώτο εμπόδιο, στη πρώτη διαμάχη, ο έρωτας στρεβλώνεται. Ο πραγματικός έρωτας είναι αυτός που θριαμβεύει διαρκώς, μερικές φορές οδυνηρά, πάνω στα εμπόδια που τίθενται από το χρόνο, το χώρο και τον κόσμο»
- Alain Badiou
Ένα ακόμη εξαιρετικό φιλοσοφικό βιβλίο που πραγματεύεται αμείλικτα το ζήτημα του έρωτα από φιλοσοφικής απόψεως πάντα. Ένα βιβλίο για ερωτευμένους και μη, ένα βιβλίο για όσους φλερτάρουν με την ιδέα για την ρωμαλέα εφαρμογή ενός ερωτικού βίου ώστε να αποφευχθούν οι κακοτοπιές του.
Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό βιβλίο για εκείνους τους ιδιαίτερους ανθρώπους που καθίστανται ιερόσυλοι του έρωτα και της αγάπης και διαλύουν εν ριπή οφθαλμού την ερωτική και αγαπητική συνάντηση των δύο, για χάριν του εγωισμού τους.
Ιδιαίτερα το εν λόγω εγχειρίδιο του έρωτα, απομυθοποιεί την μυθολογία του έρωτα η οποία εκπηγάζει από την περίοδο του ρομαντισμού. Απομυθοποιεί επίσης και την εμπορευματοποίηση του έρωτα μέσα από τα ποικίλα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Το πρώτο κεφάλαιο, πραγματεύεται με το ζήτημα του απειλούμενου έρωτα. Ο έρως απειλείται από δύο θανάσιμους εχθρούς: (1) την ασφάλεια, (2) το βόλεμα και την άνεση των εραστών που επιλέγουν μονοσήμαντα και ωφελιμιστικά να τρυγούν εκείνων των ηδονών και της ερωτικής ευχαρίστησης.
Καθήκον της σύγχρονης φιλοσοφίας είναι να υπερασπιστεί την καθαρότητα και γνησιότητα του όντος έρωτα από τους κάλπικους έρωτες και να επανεπινοηθεί και να επαναπροσδιοριστεί μάλλον ο τω όντι έρως.
Το δεύτερο κεφάλαιο, πραγματεύεται το θέμα: οι φιλόσοφοι και ο έρωτας. Αναπτύσσονται οι φιλοσοφικές προσεγγίσεις του Δανού στοχαστή Κίρκεγκωρ, του Πλάτωνα, των φιλόσοφων Ηθικιστών, του ψυχαναλυτή Ζαν Λακάν, του Λεβινάς, του Γκαίτε κ.λπ.
Το τρίτο κεφάλαιο, ασχολείται με την ερωτική κατασκευή, είμαι σίγουρος ότι οι λάτρεις της φιλοσοφίας θα ανακαλύψουν ενδιαφέρουσες στοχαστικές θέσεις.
Το τέταρτο κεφάλαιο, ίσως και το πιό ενδιαφέρον κατά την γνώμη μας, καταπιάνεται με την αλήθεια του έρωτα.
Ο Badiou σε αυτό το κεφάλαιο, μας αποκαλύπτει μια φοβερή προσωπική του εμπειρία που τον συγκλόνισε υπαρξιακά, αφού αποτέλεσε μία βίαιη υπαρξιακή σύγκρουση με το Εγώ του, για ολόκληρη την ζωή του, όπου εγκατέλειψε και απέρριψε έναν πρώιμο έρωτα της ζωής του, στα νιάτα του.
Στην προοδευτική εξέλιξη της ζωής του ήρθε σε βαθιά επίγνωση μέσα από υπαρξιακές συγκρούσεις και προσπάθησε να αποκαταστήσει τα πράγματα ετεροχρονισμένα... μόνο που για κάποιους λόγους απρόοπτους και αιφνίδιους της ζωής, ήταν πλέον κάπως πολύ αργά.
Η εγκατάλειψη και απόρριψη ενός ερώμενου προσώπου (από τον εραστή ή την ερωμένη) όταν υφίσταται αληθινός και γνήσιος δυναμικός ή μαχητικός έρωτας, ομολογεί ο φιλόσοφος, ότι ήταν το μεγαλύτερο σφάλμα της ζωής του, και μας αιτιολογεί αποδεικτικά με φιλοσοφικό τρόπο τους λόγους.
Οι εραστές, δεν πρέπει να εγκαταλείπουν τις ερωμένες τους, το ίδιο και το ανάποδο, καθότι είναι συμπαντικός και οντολογικός νόμος να ταλαιπωρηθεί ο σκληρόκαρδος και εγωιστής άνθρωπος στη ζωή του με άσκοπες και ανούσιες μετακινήσεις, δεξιά και αριστερά, μέχρι να τρωθεί ο εγωισμός και να καμφθεί ο ναρκισσισμός του, και εν τέλει να συνειδητοποιήσει με τον χειρότερο τρόπο μετά από ξόδεμα πολύ χρόνου, το τεράστιο λάθος του, να εγκαταλείψει το ερώμενο και αγαπημένο του πρόσωπο. Η δολοφονία του έρωτα και της αγάπης, δεν είναι μία πράξη χωρίς οντολογικές συνέπειες.
Η αίσθηση όμως από την άλλη της αιωνιότητας, που έχει ως αφετηρία την τυχαιότητα είναι φαίνεται ένας παγιωμένος τρόπος να εξελιχθεί και να αναπτυχθεί ελεύθερα και αγαπητικά ένας δυνατός και μαχητικός έρωτας μεταξύ δύο εραστών.
Το πέμπτο κεφάλαιο, ασχολείται αμιγώς με το ζήτημα, έρωτας και πολιτική. Σε αυτό το ζήτημα ανακαλύπτει κανείς και την άλλη πιο σκοτεινή όψη του νομίσματος, εκείνων των οδυνών και των πολεμικών ρήξεων ή συγκρούσεων μέσα στο πεδίο του έρωτα.
Η διαδικασία του έρωτα, πράγματι, δεν είναι πάντα μία ηδονιστική και χαρούμενη διαδρομή, καθότι εμπεριέχει βίαιες λεκτικές ή ψυχολογικές διενέξεις, ακόμη και σωματικές ρήξεις, φόνους και συγκρούσεις ανάμεσα σε δύο εραστές.
Πρόκειται για το πλέον επώδυνο και συγκρουσιακό ψυχολογικό στάδιο της υποκειμενικής ερωτικής εμπειρίας των ανθρώπων που αφέθηκαν γνήσια και ειλικρινά στην εν εξελίξει ερωτική διαδικασία.
Να τονισθεί, ότι μέσα από την ερωτολογία του Γάλλου φιλοσόφου, καθώς το τονίζει και ολόκληρη η φιλοσοφία και θεολογία, ότι ο μοναδικός εχθρός του έρωτα, στην ουσία δεν είναι ποτέ κανένα τρίτο πρόσωπο ή κάποιος/α αντίζηλος, αλλά το Εγώ (του εραστή ή της ερωμένης), ο εγωισμός και ο νάρκισσος εαυτός που επιθυμεί να εξουσιάσει, να χειραγωγήσει, διαφορετικά σε αντίθετη περίπτωση όπου υφίστανται αντιδράσεις, να οδηγήσει στο μηδενισμό, τη διάβρωση, τη διάλυση, τη διάσταση και την αλλοίωση της ερωτικής συναντήσεως.
Στο ίδιο κεφάλαιο, εν τέλει, αναπτύσσεται και μία ενδιαφέρουσα κριτική στάση έναντι του χριστιανισμού και της θεολογίας του έρωτα, που χρησιμοποίησε με πολύ επιτυχημένο θεολογικό τρόπο το ερωτικό στοιχείο του ανθρώπου και τον έρωτα για τα δικά του θρησκευτικά συμφέροντα, ώστε να χειραγωγήσει τις θρησκευόμενες μάζες.
Τελευταίο κεφάλαιο, στο εν λόγω βιβλίο είναι ο έρωτας και η τέχνη.... η σχέση του έρωτα με το θέατρο και όχι μόνον.
Αυτό το βιβλίο θα πρέπει να αναγνωσθεί οπωσδήποτε, από ερωτικούς ή και ανέραστους ανθρώπους, ώστε να αποτελέσει φιλοσοφική πυξίδα για τους ερωτικούς βηματισμούς τους.
--------------------------------------------------
Από το οπισθόφυλο του βιβλίου:
Τι είναι ο έρωτας και τι διακυβεύεται σε μια ερωτική συνάντηση; Σ' αυτό το ερώτημα ο Badiou δίνει μια πρωτόγνωρη απάντηση. Βασιζόμενος στο δίπολο φιλοσοφία ψυχανάλυση, ανασκευάζει με τρόπο ιδιαίτερα πειστικό όλες τις καθιερωμένες απαντήσεις: τη ρομαντική μυθολογία του έρωτα ως εκστατικής συνένωσης των ερωτευμένων, τη θεολογική σύλληψη του έρωτα ως εμπειρίας της ετερότητας, τη μοραλιστική προσέγγιση του έρωτα ως εργαλειοποιημένης αυταπάτης στην υπηρεσία της σεξουαλικότητας και, τέλος, τον μεταμοντέρνο εκφυλισμό του σε συμβόλαιο και εφήμερη περιπέτεια. Αναδεικνύει ότι ο έρωτας έχει δομή συμβάντος και αποτελεί υπέρβαση του χάσματος των δύο φύλων, η οποία ωστόσο δεν αίρει την ασυμμετρία των έμφυλων υποκειμενικών στάσεων. Τον διαφοροποιεί από την επιθυμία και την απόλαυση και χαρτογραφεί τη σχέση του με τη φιλοσοφία και την πολιτική.
"Η παραδεδομένη αντίληψη σήμερα είναι πως ο καθένας κυνηγάει μόνο το συμφέρον του. Ο έρωτας είναι όμως η απόδειξη του αντιθέτου, καθώς πρόκειται για την εμπιστοσύνη στο τυχαίο και το άγνωστο...". A. B.
